Środowisko naturalne

Południowy Zachód należy w większości do strefy klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego kontynentalnego lub skrajnie suchego wraz z odmianami klimatów lub mikroklimatów właściwych dla terenów wyżynnych i górskich. Klimat  tego regionu jest zasadniczo bardzo suchy, chociaż w wyższych pasmach górskich pojawia się zdecydowanie więcej opadów i wilgoci. Opady nie są równomiernie rozłożone na całym terytorium Południowego Zachodu, jest ich więcej na terenach zbliżonych do stepowych i śródgórskich, czyli w środku i na wschodzie regionu (ze średnią opadów w okolicach nawet 500 mm rocznie), niż na terenach pustynnych, położonych w części zachodniej i południowej regionu Południowego Zachodu (suma opadów nie przekracza tu 150–200 mm, a nawet bywa dużo mniejsza).

Można wyróżnić dwa typy koncentracji opadów czy też „por deszczowych” na Południowym Zachodzie. Pierwszy typ charakteryzuje się występowaniem dwóch takich por deszczowych: letniej (lipiec–sierpień) i zimowej (grudzień–marzec ze swoim maksimum w lutym) w zachodniej części regionu, tj. w Arizonie, południowym Utah i Nevadzie, południowo-zachodniej części Kolorado, wschodniej Kalifornii oraz meksykańskiej Sonorze.

Chociaż w powszechnej świadomości Południowy Zachód kojarzy się głownie z pustynnymi krajobrazami poprzecinanymi kanionami, to w rzeczywistości nie jest aż tak homogeniczny i obejmuje przynajmniej cztery rożne prowincje fizycznogeograficzne: 1) centralna i centralno-północna część Południowego Zachodu (z regionem Czterech Kątów) położona na Wyżynie Kolorado; 2) od północy i wschodu Wyżyna Kolorado graniczy z innym podregionem Południowego Zachodu, południową prowincją Gór Skalistych. Zalicza się do nich m.in. pasma gór San Juan oraz gór Sangre de Cristo (południowe Kolorado i północny Nowy Meksyk); 3) część zachodnia i południowa regionu Południowego Zachodu, od środkowych i zachodnich części Arizony i Nowego Meksyku, nazywana jest Basin and Range Province. Dwiema największymi pustyniami tego regionu są Sonora i Mojave; 4) czwartym podregionem fizycznogeograficznym w obrębie Południowego Zachodu, są zachodnie części Wielkich Równin, przyległe do Południowego Zachodu.

Szata roślinna Południowego Zachodu różni się w zależności od podregionu. Do budowy domów użyto drewna wielu gatunków; nasiona i orzechy roślin m.in. jałowca i sosny piniowej były zbierane i spożywane; z kwiatów, liści i owoców kaktusa przygotowywano jedzenie oraz napoje (w tym napoje alkoholowe). Wiele roślin wykorzystywano również w ziołolecznictwie i medycynie. Znajomość ziół i roślin jest jednym z nadal kultywowanych elementów prekolumbijskich tradycji, m.in. dla Indian Pueblo, Apaczów, Navajo i Ute. Z juki wyrabiano wiele przedmiotów codziennego użytku, takich jak kosze, pojemniki, elementy ubrań, sandały, liny i wiele innych. Drewno pozyskiwano także na opał oraz do wykonywania na różnego rodzaju narzędzi oraz przedmiotów użytkowych.